Pozorišni festival odnosno Borštnikov festival je prestižni festival koji se održava svake godine, polovinom oktobra u slovenačkom narodnom pozorištu u Mariboru. Festival ima dugu tradiciju, najstariji je i najznačajniji pozorišni festival u Sloveniji. Ime je dobio po reditelju, dramaturgu, prevodicu i osnivaču slovenačkog umetničkog pozorišta - Ignaciju Borštniku. Program manifestacije je sačinjen od par tematskih stavki, a slovenačke predstave su uključene i u takmičarski program i u međunarodni program. Festival obično traje oko 14 dana i veoma je posećen od strane turista, ali i lokalnog stanovništva. U ovom periodu Maribor se pretvara u grad kulure i umetnosti. Sponzorisan je od strane države Slovenije i opštine Maribor.
Borštnikov prsten je nagrada koju specijalni žiri dodjeljuje slovenačkom glumcu za životno delo, a tu si i ostale nagrade koje se dodjeljuju za najbolja umjetnička ostvarenja u režiji, glumi i drugim kategorijama. Festival se razvio u medjunarodni festival. Premašio je sva očekivanja javnosti za vrijeme svog postojana, 53 godine. Postao je ambasador slovenačkog pozorišta, promoter pozorišnog stvaralaštva i veoma dobar posrednik za međunarodne odnose. Doprineo je u velikoj meri na razvoj pozorišta i na skretanju i otklanjanju svih kočnica u ovom umetničkom izrazu.
Kratak rezime: Od 1966.godine, slovenačka pozorišta su se okupljala u Mariboru na Mariborskom pozorišnom festivalu, organizovanom od strane slovenskog narodnog pozorišta Maribor. Predstavlja najveću manifestaciju ovog tipa. Prvo ime festivala, 1966.godine je bilo Nedelja slovenske drame, a 1970.godine preimenovan je u Borštnikov susret po reditelju Ignaciju Borštniku, i ovo ime se zadržalo i do danas, s tim da je sve popularnije kao Festival pozorišta u Mariboru. Ove godine je prvi put dodjeljena nagrada Borštnikov prsten za životno delo.Pre 1990 godine, festival se održavao u drugim gradovima Slovenije i bio je za cilj da se iz Maribora prebaci u Ljubljanu, ali je ostao u Mariboru jer tu pripada. Do 1992.godine sva pozorišta su mogla da se predstave sa najmanje jednom predstavom na takmičarskom programu, medjutim to se vremenom promenilo i na takmičarskom programu su se mogle prijaviti samo predstave koje su reprezentativne i većeg kvaliteta. Ovo se nije dopalo nezavisnim pozorišnim producentima i kreativcima, smatrali su da su na ovaj način zatvorili mogućnost da se iskaže raznolikost u stvaranju, drugačije poetike, estetike i sl.
Ali na svoju 45.godišnjicu, festival je reoganizivan i intenacionalizovan. Misija je festivala je da odabere predstave koje su najkvalitetnije sa slovenačke pozorišne scene, da nagradi pozorišne stvaraoce u svim starosnim grupama, da ima razmijenu predstava, predstavljajući i strane predstave i na taj način promovišući različitost u stvaranju pozorišnih izraza.
Godine 2018. vođenje festivala preuzeo je Aleš Novak koji je produžio festival i uveo neke novine, kao što su, Dan pozorišnih stvaralaca, obuku, međunarodno studentsko pozorište i ojačao medjunarodni karakter festivala. Žiri na festivalu je sačinjen od 4-5 osoba i čine ga ljudi iz usko povezanih branši: kritičarki, pisci, producenti,reditelji. Za dobitnika nagrade Borštnikov prstena je zadužen drugi žiri.
Autor teksta:
Bojana Pantić - dopisnica za grad Maribor
