Prva urbana naselja su bila Ilirska, tačnije po nekim izvorima se smatra da je bilo u pitanju Ilirsko pleme Autariati. U IV veku su ovo područje posčeli naseljavati Rimljani koji su se ovde zadržali do VII vijeka. Pstoje pisani izvori da su Sloveni koji su se ovde nastanili u kasnom VII vijeku bili nazivani Vlasima – tj naziv za osobe koje su se bavile stočarstvom. Uzgoj stoke je generacijama ovde bio primarna djelatnost stanovništva, a razlog tome su brojni i bujni pašnjaci pogodni za razvoj stočarstva. Kada se u prvoj polovini XI vijeka formirala država u Zeti. durmitorsko područije ušlo je u njen sastav. Nešto kasnije ovim podrucijem je upravljala država Raška tj njeni vladari Vukan i Nemanja Nemanjić.
Dolazak Turaka na Balkan označio eru početka neprestanih borbi za sopstvenu slobodu. Od 1482. do 1857. godine, koliko je trajala turska vlast na Balkanu, narod ovog kraja je uspješno odljevao napadima i uspio je da sačuva svoju slobodarsku tradiciju – Turci nikada nisu ovdje uspostavili svoju zakonodavnu vlast. Godine 1878 Durmitor i Žabljak ulaze u sastav Crne Gore.
Zabljak i Durmitor su dali veliki diprinos Drugom svjetskom ratu. Za samo sedam dana nakon pokretanja ustanka protiv fašista Žabljak je oslobodjen, a narod je formirao ustanički pokret. Snažan doprinos stanovništva ovog kraja bio je u neprestanim borbama sa ciljem oslobođenja zemlje od okupatora.
Na Žabljaku danas zivi oko 1500 stanovnika. Prvi naziv ovog mjesta je bio Varezina voda, jer se prvo naselje na Žabljaku formiralo oko izvora pitke vode koji je nosio ovaj naziv. Kasnije naselje mjenja naziv u Hanovi,što je označavalo mjesto na kojem su se odmarali trgovački karavani. Današnji naziv Žabljak je dobio po žabama koje nastanjuju lokalitet Otoci, koje svake godine na tom mjestu najavljuju proljeće. Godine 1870. Žabljak je dobio svoj zvanični naziv, a iste godine je postao dio tadašnje Knjaževine Crne Gore. Žabljak okružuju 23 planinska vrha sa preko 2000 metara nadmorske visine. Provesti čak samo dan na Durmitoru i Žabljaku je odmor za dušu i tijelo.
photo credit: Balša Dabetić - instagram profil
Perast, biser Jadrana, je barokni grad, dom najljepših palata na Jadranu. Grad strmih kamenih ulica, cvijetnih đardina, grad crkvi, grad zatvorenih škura, ostrva Svetog Đorđs i Gospe od Škrpjela, grad legendi, pomorstva i slavnih kapetana. Dom čuvene peraške torte. Ko jednom posjeti Perast, uvijek mu se iznova vraća. Stari barokni gospodin je svojim šarmom privukao brojne pisce, pjesnike, glumce i slikare. Opijeni, postali su zaljubljeni u ovaj mali gadić na Jadranu, toliko da su mnogi zauvjek ostali da žive baš ovdje.
Risan je najstarije naselje u Boki Kotorskoj. Nalazi se na najsjevernijoj tački zaliva. Risan je udaljen 15 km od Kotora a 20 km od Herceg Novog. Risan je idealan za ljetovanje za mlade, ali i za porodice sa malom djecom. Najvažnija turisticka atrakcija Risna su Rimski mozaici iz trećeg vijeka p.n.e. Zatim manastir Banja, sa crkvom svetog Georgija i crkva svetog Petra i Pavla. Na brdu Gradina iznad Risna, nalaze se ostaci starog Ilirskog dvorca.Poznato je da je iz Risna je vladala Ilirska kraljica Teuta, za koju se vezuju brojne legende i misterije. Danasnji Bokokotorski zaliv je nekada nosio naziv Risanski zaliv. Danas u Risnu zivi oko 2000 stanovnika. Risan je rezervat lovora i oleandara.
Boka Kotorska, skraćeno nazvana samo Boka (na italijanskom jeziku Bocce di Cattaro) je najveći zaliv na Jadranskom moru. Sastoji se od četiri zaliva: Hercegnovski, Tivatski, Risanski i Kotorski zaliv. Dužina Bokokotorskog zaliva je 116 kilometara, a 32 kilometra zaliv ulazi u kopno. Najveća dubina zaliva je 60 metara. Boka Kotorska je jedini fjord na Mediteranu, okružen visokim planinama Orjen i Lovćen. U zalivu se nalazi bezbroj malih ribarskih mjesta i 3 veća grada, Herceg Novi, Tivat i Kotor, kao i 7 ostrva: Mamula, Gospa od Milosti, Vevedenje, Sveti Đorđe, Gospa od Škrpjela i Ostrvo Cvijeca. Ovde se nalaze i dva poluostrva: Luštica i Vrmac.
Kotor je srednjovjekovni stari grad, poznat kao crnogorska Venecija. Kotor je jedan od najbolje očuvanih starih gradova a nalazi u jednom od 25 najljepših zaliva svijeta. Grad Kotor je star XIII vijekova, ali na mjestu današnjeg Kotora, ljudi su se naselili dosta ranije. Okruzen grandioznim zidinama, isprepletan starim kaldrmisanim ulicama, u kojima se turisti rado „izgube“, omiljena je luka velikim kruzerima i turistima iz citavog svijeta. Kotor je upisan na UNESCO listu svijetske kulturne bastine.
Tivat je najmlađi grad na primorju Crne Gore. Tivat se nalazi u Boko Kotorskom zalivu, na 10 kilometara od Kotora. Tivat je dom čuvenog školskog broda „Jadran“, koji na najljepši mogući način ukrašava tivatsku rivu, koja je jedna od najsunčanijih na primorju. Postoje razne priče o tome kako je Tivat dobio ime. Jedna kaže, da je Tivat dobio ime po ilirskoj kraljici Teuti, koja je vladala iz susjednog Risna, ali je u Tivtu imala svoje ljetnjikovce. Druga pretpostavka je da je Tivat dobio ime po hrišćanskim svecima, po imenima koja podsjećaju na ime grada: Theodorus, Theodotus.
Herceg Novi je grad od skalina, grad mora, zidina i kula, grad sunca i cvijetnih đardina. Herceg Novi se nalazi na ulazu u Boku Kotorsku, udaljen je 51 km od Dubrovnika i 43 kilometra od Kotora. Jedan od najsunčanijih gradova na Jadranu, koji prvi dočekuje goste koji „uplove“ u Bokokotorski zaliv. Oivičen visokom planinom Orjen, ukrašen zelenilom i mimozom, palmama i otvorenim morem. Herceg Novi je dom visokih palmi koje su pomorci donosili sa svojih dalekih putovanja; ovo je dom magnolije, eukaliptusa i agave.
Jedno od najpoznatijih i najskupljih ljetovališta u Crnoj Gori je zasigurno Budva. Budvu nazivaju je kraljicom Mediterana, crnogorskim Monte Karlom, prestonicom crnogorskog turizma-što ovaj grad zaista jeste. Ovaj grad krasi stari dio grada, kojem su vladali Mleci, moderne diskoteke i klubovi, kasina, najbolji noćni provod u Crnoj Gori, luksuzni hoteli i vile. Budvanska Rivijera je dugačka 25 kilometara i duž cijele obale se nalaze neke od najljepsih crnogorskih pješčanih plaža.
je lučki grad. Nalazi se na 60 km od Kotora, a samo 30 kilometara od grada Ulcinja, na otvorenom moru. Bar je poznat po velikom broju maslinovih stabala, maslinovom ulju, turskoj kafi, staroj tvrđavi iznad grada, po jedinoj željezničkoj pruzi koja se u Crnoj Gori nalazi na moru, po luci Bar, trajektu Bar-Bari u Italiji, poznat je kao grad bogate istorije, grad različite narodnosti i naroda, kulture i tradicije. Bar izlazi na otvoreno more i krase ga prelijepe plaze, uvale i bistra plava morska voda.
Podgorica je glavni grad Crne Gore. Nalazi se u samom sredistu zemlje. To je glavni ekonomski, trgovački i univerzitetski centar. Grad je sa najvećim brojem stanovnika u Crnoj Gori, skoro 200 hiljada. Podgorica se nalazi u dolini ispod brda Gorica. Nekada se zvala Titograd, a Podgoričani je zovu i stara dama.
U podnožju istorijske planine Lovćen, na 670 metara nadmorske visine, u istoimenom kraškom polju se nalazi nekadašnja prestonica Crne Gore- Cetinje. Bogat crkvama, muzejima, manastirima, ambasadama, ovaj grad se naziva i „grad muzej“.Cetinje se smatra jednim od najljepših gradova u Crnoj Gori. Nakon burne istorije koje je pretrpio, ratovanja, rušenja, ovaj grad plijeni ljepotom i energijom, koju osjeti svaki posjetilac. Ovo je grad crnogorskih vladara, mitropolita i kraljeva, grad čojstva i junaštva, a to je ono po čemu su Crnogorci poznati.
Ulcinj se nalazi na samom kraju obale, na granici sa Albanijom i predstavlja najjužniji grad u Crnoj Gori. Ulcinj je jedan je od najstarijih gradova na Jadranu, star više od 2000 godina. Oduvjek je bio mjesto gdje su se sudarale razne kulture, Orijenta i Zapada, pa je svakako po svom kulturnom i istorijskom nasleđu grad veoma bogat i zanimljiv. U Ulcinju se nalazi crnogorski raj na zemlji, Ada Bojana - 13 km duga pješčana plaža, gdje se može uživati u najljepšim zalascima sunca. Kao grad koji se nalazi na granici, stanovnišvo Ulcinja je raznovrsno, a najveći broj po nacionalnosti zauzimaju Albanci. Pa se samim tim u Ulcinju govori i crnogorski i albanski jezik.
Durmitor se nalazi na sjeveru Crne Gore, a samo 5 sati vožnje udaljenosti od mora. Za kratko vrijeme vozeći se kroz prelijepe predjele se moze stići sa mora na planinu, na jezero I ujedno na hladniji i čistiji vazduh. Durmitor i Žabljak su popularne destinacije u bilo koje doba godine. Da li je to hladna zima, kada je popularno skijanje ili ljeto, kada se turisti kupaju u Crnom jezeru i planinare Durmitorom, ili je to pak proljeće, kada šumsko cvijeće na padinama ispod planine Durmitor se pokazuje u svom najljepšem izdanju.Durmitor i Žabljak nuei sve za svakoga.
Skadarsko jezero je najveće jezero u Crnoj Gori i na Balkanu. Površina jezera je 369,7 km2, od cega 221,8 km pripada Crnoj Gori a 147,9 km pripada Albaniji. Dužina jezera od Vranjine u Crnoj Gori do Skadra u Albaniji je 40 kilometara. Skadarsko jezero je kriptodepresija, što znači da je dubina jezera ispod nivoa mora. Najveća dubina jezera je 6 metara. Rijeka koja otiče iz jezera je Bojana, koja se uliva u Jadransko more. Skadarsko jezero je veoma bogato florom i faunom, ostrvima, spomenicima kulture i predivnom netaknutom prirodom. Godine 1983. područje Skadarskog jezera proglašeno je za nacionalni park.
