Vasko de Gama je bio portugalski istraživač i moreplovac iz XV veka. Rodjen je u Portugaliji, od oca Esteva de Game koji je bio plemić. Pre Vaska de Game njegovom ocu je bilo ponudjeno da ide na ekspediciju do Indije, ali je u medjuvremenu on preminuo i tako prepustio sinu da dovrši misiju. Skoro svaki kutak Lisabona je posvećen njemu, nekom njegovom otkriću i putešestviju.
Vasko de Gama je prvi moreplovac koji je preko mora stigao iz Evrope do Indije i time je dokazao svoju trvdnju da se Afrika može oploviti. Kako je de Gama otkrio pomorski put do Indije, tako je omogućio svojim Portugalcima da kolonizuju značajan deo Azije. Pa tako Portugalci nikada nisu morali da plove preko Mediterana,pored tada opasnog Arabijskog poluostrva. Ovo njegovo putovanje je kada se sabere sve skupa do Indije i nazad, jedno od najdužih ekspedicija toga vremena. Duže ćak i od putovanja oko sveta.
Tadašnje Portugalsko carstvo na Azijskom kontinentu je razvilo trgovinu začinima. Najviše se trgovalo biberom i cimetom. I ova trgovina se proširila svojim proizvodima a nastavljena je da funkcioniše vekovima. Portugalska moć na moru je dugo bila jaka, decenijama kasnije su uspele da joj pariraju samo Engleska, Francuska i Danska. Vasko de Gama je predvodio prvu i četvrtu indijsku nautičku vojsku (armada), sa tim što je četvrta bila značajno veća i putovala je za Indiju četiri godine nakon što se prva armada vratila sa putovanja. De Gama je bio poštovan i u Indiji, pa je za svoja otkrića i zasluge 1524. godine imenovan za guvernera Indije, vicekralja i grofa Vidigueira. Portugalski pesnik Luis Bau de Kamois je još u XVI veku napisao pesmu „Luizijada“ i posvetio je Vasku de Gami. Njegovo putovanje u Indiju je značajano u istoriji putovanja i povezivanja dva sveta i različitih kultura.
Prvo De Gamino putovanje je počelo 8. Jula 1497. godine iz Lisabona. U ovoj ekspediciji su učestvovala 4 broda i ukupno 180 članova posade. Brod kojim je komandovao Vasko de Gama se zvao „Sao Gabriel“, a ostali brodovi: „Sao Rafael“, „Berio“ i jedan brod na kom su se nalazile zalihe hrane. Oni su plovili duž skoro cele jedne strane Afričke obale do grada koji se danas zove Siera Leone, zatim su preko Atlantika sve do obala Južne Afrike stigli nakon nekoliko meseci (4. Novembra iste godine). Istočnu obalu južnog dela Afrike De Gama je nazvao „Natal“- „Božić“ jer su baš u vreme Božića prolazili tim delom obale. Nakon toga dolaze do Mozambika, odakle su morali da odu, jer je skoro cela istočna obala Afrika bila pod kontrolom muslimana. Nakon toga su došli do Mombase u Keniji, odakle su isto proterani, te su došli do grada Malinda, gde su lepo došekani i primljeni. Nakon Malinde a uz pomoć arapskog pomorskog vodiča, De Gama stiže u Indiju, tj. Kalikut, tačno 20. Maja 1498. godine. Naredne godine, 1499. De Gama se vraća u Lisabon, ali sa dva broda i samo 55 članova posade. Zbog ovog velikog otkrića, pri povratku u Portugaliju, unapredjen je u čin admirala.
Na Rtu Dobre Nade se nalazi spomenik posvećen Vasku de Gami, kao i jedan u Malindi. A u Lisabonu, Vasko de Gama ima most, ulicu, muzej itd. Celi svet je čuo za Vaska de Gamu, za njegova otkrića, pa tako i za Portugaliju i prelepi Lisabon koji ga danas uveliko slavi.
Autor teksta
Maja Glavaš, diplomirani komunikolog. Radi u turizmu.
Kotakt: [email protected]; instagram stranica: travel_europe1
