Beogradska tvrđava ili Kalemegdan predstavlja jednu od najvažnijih turističkih znamenitosti Beograda. Ova tvrđava pripoveda priču o belom gradu i njegovoj slavnoj istoriji, noseći ožiljke pobeda koje su uvek plaćane visokom cenom. Posetioci će svakako imati problem da u kratkom vremenskom periodu obiđu sve muzeje, galerije i spomenike koji se nalaze na Kalemegdanu.
Istorija Kalemegdana je usko povezana sa istorijom Beograda i celog regiona. Zbog povoljnog geografskog položaja, na ušću dveju reka, pretpostvlja se da je Beograd bio naseljen već u neolitskom periodu. Skoro 300 godina pre nove ere na ovom području su živeli Skordijsci (Keltsko pleme) koji su se ukrštali sa lokalnim Ilirima i Tračanima. Njihovo postojanje se potvrđivalo i kroz ime grada Singidunum (Singi – okrugao, dunum – keltska rec za grad).
Početkom prvog veka nove ere Rimljani su u Beoradu uspostavili prvi vojni kamp. Kao grad koji se nalazio na granici carstva značaj Beograda je rastao vremenom a time i značaj njegovog utvrđenja. Ostaci prvih rimskih utvrđenja se mogu videti i danas u pojedinim delovima Kalemegdana.
Kada je veliko castvo podeljeno na Zapadno rimsko carstvo i Istočno rimsko carstvo, Beograd je pao pod vladavinu Istočnog rimskog carstva, odnosno Vizantije. Godine 411. Huni u potpunosti uništavaju Beograd. Nakon pada Huna grad je menjao vladare nebrojano puta među kojima su bili i srpski vladari koji su upravljali Beogradom u nekoliko navrata.
U petnaestom veku Otomansko carstvo je zauzelo Balkan, osvajajući Srbiju dolaze pred zidine Beograda.
U narednih par stotina godina Beograd je menjao gospodara nekoliko puta, između Turaka i Austrougarskog carstva, pošto se sam grad nalazio na granici između ova dva carstva.
Godine 1807. Beograd je uspeo da se izbori za slobodu zahvaljujući Karađorđu Petroviću (vođa Prvog sprskog ustanka). Ipak sloboda je bila kratkog daha pošto je grad ubrzo ponovo okupiran. Beograd je na konačno oslobodio Miloš Obrenović (vođa Drugog srpskog ustanka).
Beogradska tvrđava je često bombardovana za vreme Prvog svetskog rata zajedno sa ostatkom grada iz razloga što se Beograd nalazio na granici izmedju Srbije i Austrougarske. U nekoliko bezuspešnih navrata neprijatelj je pokušao da osvoji grad. Od samog početka vojne agresije, 28. jula 1914, Beograd i njegova tvrđava su bili uspešno odbranjeni tokom nekoliko napada udruženih Nemačkih i Austougarskih snaga. I pored junačkog otpora i velikih žrtava branilaca Beograd je pao pod trogodišnju okupaciju 11-og oktobra 1915.
Za vreme Drugog svetsko rata Beograd i Kalemegdan bivaju teško oštećeni u bombardovanjima od strane fašističke Nemačke kao i savezničkih snaga.
Naši posetioci bi trebalo da imaju na umu da je ovo samo mali deo istorije Kalemegdana i grada Beograda. Stoga, tokom šetnje ovom tvrđavom, probajte da zamislite broj ljudi koji su kroz istoriju živote dali braneći je i ne zaboravite da odate počast ovoj staroj dami koja tu stoji vekovima i ponosno nosi ožiljke svoje burne istorije.
Šta posetiti na Kalemegdanu
Beogradska tvrđava nudi brojne atrakcije koje se nalaze na različitim lokacijama širokog Kalemegdanskog kruga:
